حدودا یک سال و اندی قبل یک شاهکار دیگه از نابغه ی سینمای دنیا ٬ کریستوفر نولان منتشر شد . شاهکاری با نام Inception که من یکی رو راضی کرد واقعا ! تم کلی این فیلم حالتی تخیل معاب داره اما همیشه میشه نقاط قوت خوبی رو تو فیلم های تخیلی پیدا کرد . یکی از نقاط جالب فیلم همین تئوری کاشت یا  Cultivation Theory هست که بحث تبلیغاتی-روانشناسی بزرگی رو شامل میشه .

کالتیویشن تئوری به بیان ساده همونطور که از اسم فارسیش مشخصه یعنی اینکه شما یک تخم ایده درون مغز یک فرد میکاری و دیگه باهاش کاری نداری ! فضای مغز هم اینقد از نظر آب و هوایی و خاک و کود مناسبه که اون تخم به راحتی خودش بزرگ میشه و در نهایت به درختی تنومند تبدیل میشه طوری که به این راحتی ها نمیشه از بین بردش ! بر اساس این تئوری که اساسا در کاربرد رسانه های دیداری بیان میشه شما میتونید بهترین نتیجه رو با کمترین هزینه بپردازین و تنها هزینه ای که باید بدین زمان هست که به نظر من منصفانه هست .

حتما همتون شمارش معکوس قدیمی فیلم ها  رو دیدین دیگه که اول هر فیلمی پخش میشد (صفحه سیاه رنگ با اعداد سفید) . گفته میشه طبق قرارداد شرکت کوکاکولا با هالیوود بین شماره ی ۷ تا ۸ به میزان یک صدم ثانیه اسم کوکا کولا درج میشه به طوری که بیننده با سرعت عادی متوجه نمیشه اما با سرعت فریم به فریم به راحتی این قضیه مشهوده . طبق تحقیقات اثر مستقیم همین تبلیغ به ظاهر ساده باعث شد ۱۰ درصد به خریداران کوک اضافه بشه !

کارتون های زمان بچگی هم تاثیر مستقیمی توی رفتارها و عقاید نسل بعد داره . تحقیقات نشون داده برای کودکانی که کارتون هایی مبارزه طلبانه و مقاومت گونه در برابر ظلم پخش شده نسل بعد در برابر تهدیدات و حوادث کوتاه نیومده اما برعکس برای کودکانی که کارتون های گل و بلبل پخش شده بعد ها همون نسل در مواجهه با مشکلاتش فرار رو بر قرار ترجیح داده .

چیزی که به نظر من به درد ما میخوره از این تئوری ماهیت اونه . یعنی برای رسیدن به مقصدمون حتما نباید داد و بیداد راه بندازیم ! مثلا فکر کنید دوستتون ازتون یه سوال میپرسه که فلان کار رو انجام بدم یا نه ٬ شما میخواهید اون کار انجام بشه ٬ اگه مستقیما بگید شاید دوستتون جبهه گیری کنه و فکر کنه نفعی برای شما هست و برخلاف میل شما عمل کنه اما اگه کالتیویشن تئوری رو مد نظر قرار بدید میتونید بگید مثلا فلانی اگه این کار انجام بشه فلان مزایا رو برات داره از اون طرف هم اگه انجام نشه این صدمات وارد میشه و بعد با یک جمله ی خنثی مثل این : " اما بازم ببینن خودت چجور راحتی " جوری وانمود میکنید که انگار براتون مهم نیست و بعد بحث رو عوض میکنید . با این کار اون تخم کاشته شده و حالا باید منتظر تصمیم دوستتون ٬ هم جهت با مواضع خودتون باشید !!

(30 بهمن 1390)